سفر به کرمان جذابیت های فراوانی دارد اما شب های این شهر برای گشت و گذار چندان معروف نیست. با این وجود امروز در کارناوال می خواهیم با معرفی باغ فتح آباد کرمان، نظر شما را در این مورد تغییر دهیم و یکی از بهترین گزینه های شب گردی در کرمان را به شما معرفی کنیم. باغی تاریخی که یکی از مشهورترین دیدنی های کرمان به حساب می آید و در سال های اخیر به زیبایی مورد بازسازی قرار گرفته است. همراه ما شوید تا سری به گوشه و کنار باغ فتح آباد بزنیم و شما را با بخش های مختلف، امکانات و آدرس باغ فتح آباد کرمان آشنا کنیم.
چرا باغ فتح آباد کرمان؟
الگوی ساخت باغ ثبت جهانی شده شاهزاده کرمان بوده است.
باغ فتح آباد کرمان برای نورپردازی های ویژه و زیبای خود در شب، یکی از بهترین انتخاب ها برای گردش شبانه در کرمان است.
یکی از بزرگترین و متنوع ترین باغ های کِشتِ گیاهان دارویی ایران را در خود جای داده است.
آشنایی با باغ فتح آباد کرمان | شاهکار هنر و معماری ایرانی
استان کرمان، دیار کریمان، دیدنی ها و جاذبه های بسیاری را در خود جای داده است. از کویر لوت و کلوت های شهداد تا باغ شاهزاده و بازار تاریخی آن. در این میان جاذبه های تاریخی هستند که کمتر بین مردم شناخته شده اند؛ از جمله آنها می توان به باغ و عمارت فتح آباد در شهر کرمان اشاره کرد که با نام صاحب قدیمی آن به نام باغ بیگلر بیگی نیز شناخته می شود. سوار بر قطار کرمان که باشید می توانید در گذر از دشت ها این بنای تاریخی را از داخل واگن مشاهده کنید که به مانند نگینی در میان کویر می درخشد.
باغی که در اصل در منطقه اختیارآباد کرمان و 25 کیلومتری مرکز این شهر واقع شده است. باغ فتح آباد در زمان خود رونق و شکوه فراوانی داشت و سبک ساخت آن، بعدها الگویی برای ساخت مجموعه جهانی باغ شاهزاده ماهان شد؛ اما بی توجهی ها به فتح آباد باعث شد تا نتواند آن شهرتی که شایستهاش بود را به دست آورد و برای سالهای طولانی زیر سایه باغ شازده ماهان باقی ماند.
قدمت این مجموعه به دوره قاجار باز می گردد و در سالهای اخیر مرمت شده است. باغ فتح آباد کرمان امروزه به عنوان یکی از جاذبه های برتر گردشگری کرمان شناخته می شود به طوری که در عید سال 1396 پربازدیدترین جاذبه کرمان لقب گرفت. زمانی که به بازدید این مجموعه می روید توجه داشته باشید که حتما هم روز و هم شب آن را تجربه کنید. باغ عمارت فتح آباد برای شب ها و نورپردازی ویژه آن محبوبیت بسیاری پیدا کرده است. تا اندازه ای که به دلیل نورپردازی های بزرگ کنار حوض آن، این تصور برای هواپیماها به وجود می آید که باند فرودگاه کرمان در این محل قرار گرفته است.
این اثر تاریخی و گران بها در تاریخ دوازدهم بهمن ماه سال 1381 با شماره ثبت 7284 در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است. باغ فتح آباد یکی از املاک وقفی استان کرمان به حساب می آید و به همین دلیل مدیریت آن زیر نظر اداره کل موقوفات و امور خیریه استان کرمان قرار دارد؛ اما کارهای مرمت این اثر زیر نظر سازمان میراث فرهنگی انجام شده است. البته این روزها این مجموعه زیر نظر خانم سروناز نخعی -مسوول سابق رستوران و هتل باغ شازده- اداره می شود.
معماری و بخش های مختلف باغ فتح آباد
باغ فتح آباد در زمینی به وسعت 13هکتار و زیربنای 1500 متر بنا شده است. این بنا سبکی اروپایی- ایرانی دارد و زمین های کشاورزی و باغ های گوناگون آن را احاطه کرده اند. زمانی که وارد عمارت فتح آباد می شوید، در مقابل خود حوضی بزرگ و مستطیلی شکل به ابعاد 60 متر در 6 متر می بینید که انعکاس عمارت اصلی در مقابل آن بر شکوه و جلال ساختمان و باغ می افزاید.
در ادامه به معرفی بخش های مختلف این جاذبه می پردازیم:
1- ساختمان اصلی باغ فتح آباد
عمارت فتح آباد یا ساختمان (کوشک) اصلی در انتهای شمالی باغ واقع شده و دو طبقه دارد. این ساختمان با طاق نماها در دو طرف عمارت و اتاق های سه دری و پنج دری، در میان مجموعه فتح آباد خودنمایی می کند. ساختمان اصلی با مصالح خشت خام و ملات گل ساخته شده است و روی آن را با لایه ای از گچ پوشانده اند. فضاهای درونی نیز از گچ کاری های زیبا بی بهره نبوده است و استادکاران با مهارت خاص خود سطوح دیوارها، پیشانی ورودی ها، قوس ها و پیرامون بخاری ها را به شکلی تماشایی تزیین کرده اند. اتاق های این کوشکِ تاریخی نیز به سبک اتاق های سنتی قاجاری تزیین و به شکل زیبایی نورپردازی شده که معروف ترین اتاق آن، اتاق شاه نشین است.
بر بالای سر در ورودی عمارت اصلی، روزنه های مدوری دیده می شود که در گذشته ذره بین های قوسی درون آن کار گذاشته بودند تا نور چراغ های بادی (1) را شب ها در جلوخانِ بنا منعکس کنند. بر روی سر در آن نیز کتیبه ای گچی دیده می شود که با خط زیبای نستعلیق آیه «بسم الله الرحمن الرحیم» و «نصرمن الله و فتح قریب» بر روی آن نقش بسته است. در کنار آن تاریخ 1310 ه.ق نیز نوشته شده که به احتمال زیاد در این تاریخ ساختمان مورد بازسازی قرار گرفته است.
2- موزه حکام
یکی از قسمت های مجموعه باغ فتح آباد، موزه حکام آن است که زندگی نامه و تصاویری از حاکمان قبلی کرمان در آن به تصویر کشیده شده است.
3- اتاق نقاشی
عمارت اصلی اتاقی دارد که به نام اتاق نقاشی مشهور شده است. این اتاق در قدیم محل اقامت حاکم کرمان بود و دور تا دور آن نقاشی ها و دیوارنگاره هایی نفیس دیده می شد. از آنجایی که در هنگام کشیدن این نقاشی ها و تزیین آنها از آب طلا استفاده کرده بودند برخی افراد این نقاشی ها را تخریب کرده و طلاهای آن را به سرقت بردند. البته هنوز تعدادی از این دیوانگاره ها باقی مانده است. فعلا درهای این اتاق تا زمان تکمیل مرمت و نصب شیشه هایی بر روی نقاشی ها بسته است.
4- ساختمان های جنوبی عمارت اصلی
در سمت جنوبی عمارت اصلی، حیاطی مستطیلی شکل وجود دارد که در دو طرف آن اتاق هایی ساخته اند. ورودی برخی از آنها از داخل عمارت و ورودی بعضی دیگر از سمت حیاط است.
5- عمارت چهارفصل | اتاق VIP
از عمارت اصلی به اندازه سی متر رو به سوی شرق حرکت کنید؛ عمارت چهارفصل را می بینید که با یک طبقه، گنبد مرکزی و ایوان های ستون دار جلوه خاصی به مجموعه باغ داده است. آجرکاری ها و گچ کاری های این سازه به قدری زیباست که تماشایشان هوش از سر بازدیدکنندگان می برد و آنها را به تحسین هنر ایرانی وادار می کند. امروزه این اتاق کاربری VIP دارد و برای انجام مراسم و جشن های مختلف به افراد اجاره داده می شود.
6- زمین های کشت داروهای گیاهی
کرمان برای داروهای گیاهی خود بسیار معروف است و این نوع داروها یکی از سوغاتی های اصلی این استان به حساب می آید. در زمان بازسازی باغ فتح آباد، مسوولان تلاش کردند تا بخشی از این باغ را به کشت گیاهان دارویی اختصاص دهند تا هم از ظرفیت های زمین های اطراف باغ استفاده کنند و هم درآمدزایی برای مجموعه و پوشش هزینه های خرج شده برای آن داشته باشند. خوب است بدانید که این مجموعه بزرگترین مجموعه کشت گیاهان دارویی در کشور است و تنوع گیاهی آن در جای دیگری وجود ندارد. در مورد آبی که این زمین ها را آبیاری می کند نیز باید گفت که با توجه به خشک شدن قنات فتح آباد، امروزه چاه و آب شیرین کن های نصب شده در مجموعه، زمین های کاشت گیاهان دارویی را سیراب می کند.
7- درختان قدیمی باغ فتح آباد
در قسمتی از باغ 5 درخت قدیمی و بلند دیده می شود که یادگار روزهای آبادانی و رونق فتح آباد هستند و از ناملایمات روزگار جان سالم به در برده اند.